Wyspa
  • na Kalymnos czy Kalymnosie?
    16.09.2008
    16.09.2008
    Szanowni Państwo!
    Między mną i innymi uczestnikami wyprawy wspinaczkowej na grecką wyspę Kalymnos powstał spór. Ja uważam, że nazwę własną Kalymnos należy odmieniać tak samo jak polski rzeczownik donos, natomiast koledzy są innego zdania – i oni wrócili z Kalymnos. Zamęt wprowadzają też następujące przykłady: Kos (wyspa) ndm., Rodos – odmienia się: na Rodosie, z Rodosu. Jak powinniśmy traktować Kalymnos – jedną, obok Kos i Rodosu, z wysp archipelagu Dodekanez?
    Pozdrawiam,
    Magda Horzela
  • Nazwy tatrzańskich hal i przełęczy – raz jeszcze

    12.05.2023
    12.05.2023

    Dzień dobry! Mam wątpliwości w kwestii hal. Otóż co zrobić, kiedy obok siebie pojawiają się np. Hala Lipowska i hala Rysianka (trasa: Hala Lipowska – hala Rysianka)? W przewodnikach (na mapach, pieczątkach itp.) mamy zapis dużymi literami. Myślę, że ta kwestia budzi nie tylko moje wątpliwości. W Poradni PWN znalazłam taką odpowiedź prof. Bańki (dotyczącą pisowni nazw tatrzańskich): „Zasady ortografii pozwalają we wszystkich wymienionych nazwach używać małej litery, tzn. pisać hala, wąwóz, dolina, traktując te wyrazy jako określenia gatunkowe. Zwyczaj językowy może być jednak inny i jeśli jest poparty autorytetem znaczących lub odpowiednio licznych publikacji, to należy mu dać pierwszeństwo” (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/nazwy-tatrzanskie;14842.html). Czy zatem błędem będzie pójście za wieloletnią tradycją wydawnictw górskich (oraz autorytetami takimi jak choćby Władysław Krygowski) i napisanie Hala Rysianka? Tym bardziej, że w praktyce ten drugi człon jest odmieniany: Byłem na Hali Rysiance. Kwestia 2: przełęcz. Oczywiście, przełęcz Krowiarki, ale Przełęcz Salmopolska; a co z PRZEŁĘCZĄ pod Tarnicą? Analogicznie do Przełęczy pod Chłopkiem słownik każe pisać Przełęcz pod Tarnicą. Czyli traktujemy to jako nazwę własną, a nie jako lokalizację (przełęcz bez nazwy, znajdująca się pod Tarnicą)? Czy w takim razie napiszemy również Przełęcz między Szczelińcami?

    Z poważaniem BT

  • przymiotniki od nazw miejscowych
    13.05.2008
    13.05.2008
    Współpracuję nad tworzeniem polskiej wersji „europejskich paszportów edukacyjnych”. Oprócz nazwy kraju trzeba tam wpisać narodowość (koniecznie musi być przymiotnik). Jaki zapis zastosować w następujących przypadkach?
    — Wybrzeże Kości Słoniowej (w wersji ang. jest Ivorish);
    — Wyspy Św. Tomasza (ang. Sao Tomean);
    — Wyspy Salomona (ang. Solomon Islander);
    — Wyspy Marshalla (ang. Marshallese, pol. marszalska???).
    Bardzo proszę o pomoc – jak sobie z tym poradzić?
    Ewa Wosik
  • iworyjski, saotomejski, kabowerdeński, delftyjski
    18.01.2012
    18.01.2012
    Witam ponownie!
    Czy istnieją przymiotniki urobione od nazw państw takich, jak: Wybrzeże Kości Słoniowej, Wyspy Zielonego Przylądka czy Wyspy Świętego Tomasza i Książęca? Jak określić mieszkańców tych państw, np. czy Cesarię Evorę można byłoby nazwać Kabowerdenką? Jak powinien brzmieć przymiotnik od nazwy miasta Delft w Holandii?
    Pozdrawiam serdecznie.
  • małe i wielkie litery
    18.09.2006
    18.09.2006
    Szanowni Państwo, domyślam się, że były nazistowski niemiecki obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau jest nazwą opisową i stosujemy małe litery; nazwa oficjalna to Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau. Jak jednak pisać ściana śmierci / straceń czy blok nr XI?
    Dziękuję – M.M.
    PS. Czy poprawny jest zapis wyspy kwarnerskie (w Chorwacji)? Wydaje mi się, że to nazwa opisowa, tak jak np. wyspy greckie czy wyspy dalmatyńskie.
  • Perejil
    25.07.2002
    25.07.2002
    Dzień dobry,
    Jaką literą, dużą czy małą, zapisać tłumaczenie hiszpańskiej wyspy Perejil? Owszem, pisząc np. Spór o „Pietruszkę” – dużą, ale czy także w zdaniu Mała wyspa Perejil (pol. Pietruszka) leży…? Czy takie tłumaczenie pisać małą, czy dużą literą?
    Dziękuję J.B
  • Błędy w imiesłowowym równoważniku zdania

    17.02.2023
    17.02.2023

    Dzień dobry,

    na czym polegąją błędy w tych zdaniach?


    Wracając z koleżanką, przypomniały mi się słowa mojej babci.

    Mając sześć lat, stryjek kupił mi komputer.

    Narzeczeni biorąc ślub poszli do fotografa.

    Jadąc na motorynce, potrącił go mini-bus.

    Uwalniając wyspę, rozbitek zabił wszystkich ludożerców.

    Wspominając o mojej przyjaciółce, zrobiło mi się jej żal.

    Piotrek kończąc czytać nowelkę, oddał ją do biblioteki.

    Będąc w parku na przechadzce, mieliśmy nieprzyjemną przygodę.

  • Galapagos
    3.06.2006
    3.06.2006
    Jaki rodzaj i liczbę ma nazwa Galapagos? Łatwo powiedzieć: „Do Ekwadoru należą wyspy Galapagos”, ale przecież słowo wyspy nie jest konieczne (por. fraza na Galapagos w Google – ale tu, przy nieodmienności, sprawa liczby i rodzaju jest nierozstrzygnięta). Jestże więc TO Galapagos czy TE Galapagos? Galapagos do Ekwadoru NALEŻĄ czy NALEŻY?
  • gdzie są Karaiby?
    8.07.2003
    8.07.2003
    Dziwna rzecz z tymi Karaibami. Nie ma takiego hasła w USJP ani w Polańskim, nie ma w Słowniku nazw własnych Jana Grzeni, starym ani nowym leksykonie PWN, nie ma w internetowych encyklopediach PWN-u i WIEM. Wszędzie są za to Karaibi (Karaibowie) jako plemię. I kiedy tak teraz sobie o tym myślę, to wymyśliłem, ze sformułowania typu perła Karaibów czy muzyka Karaibów mogą tworzyć dopełniacz od nazwy plemienia (Karaibowie), a niekoniecznie od nazwy regionu (Karaiby?). Nawet Federacja Wschodnich Karaibów, choć przyznam, że na siłę, też mogłaby obyć się bez mianownika Karaiby.
    Słowo Karaiby – z tego, co udało mi się znaleźć – występuje wewnątrz kilku haseł na stronach encyklopedii PWN oraz na stronach Wielkiej internetowej encyklopedii multimedialnej WIEM. Z kontekstów wynika, że raczej nie ma wątpliwości, że chodzi o mianownik w postaci Karaiby i że jest to określenie regionu. Tylko gdzie ten region jest i dlaczego słowa – jako samodzielnego hasła – nie ma w słownikach? Czyżby coś z nim było nie tak?
  • Gozończycy
    15.11.2019
    15.11.2019
    Szanowni Państwo,
    chciałabym zapytać, jak nazwiemy mieszkańców wyspy Gozo? Gozytańczycy?
    Pozdrawiam
    Berenika
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego